Nứt kẽ hậu môn nên ăn gì và kiêng ăn gì?

Nứt kẽ hậu môn nên ăn gì là thắc mắc mà nhiều người mắc phải tình trạng này thường đặt ra. Người bệnh có thể tự khỏi nếu có chế độ dinh dưỡng và chăm sóc phù hợp. Do đó, nứt kẽ hậu môn nên ăn gì, kiêng ăn gì là điều hết hết sức quan trọng và cần thiết. Hãy cùng GHV KSol tìm hiểu chế độ dinh dưỡng cho người nứt hậu môn qua bài viết này nhé!

Xem thêm:

• Chế độ dinh dưỡng cho người ung thư hậu môn
• Viêm hậu môn nên ăn gì không nên ăn gì
• Sau mổ rò hậu môn kiêng ăn gì

1. Tổng quan về nứt kẽ hậu môn

Nứt kẽ hậu môn là tình trạng niêm mạc ống hậu môn có một vết rách gây đau, thường xảy ra sau khi người bệnh đi đại tiện cố rặn ra phân cứng và lớn. Đây là một trong những bệnh lý điển hình gây đau rát hậu môn và chảy máu khi đi đại tiện. 

Thông thường nứt kẽ hậu môn thường xảy ra ở độ tuổi trung niên, cũng có trường hợp gây chảy máu hậu môn ở tuổi thiếu niên. Hầu hết các trường hợp bị nứt kẽ hậu môn sẽ khỏi trong vòng vài tuần với việc thay đổi chế độ ăn uống nhằm cải thiện tình trạng táo bón, tuy nhiên cũng có trường hợp tiến triển thành mạn tính và cần phải điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa. 

Phân loại nứt kẽ hậu môn

Theo các bác sĩ chuyên khoa, có 2 loại nứt kẽ hậu môn:

• Nứt kẽ hậu môn cấp: Đây là dạng vết nứt nông, có hình tam giác hoặc hình bầu dục, sưng phù và có kèm màu đỏ tươi.
• Nứt kẽ hậu môn mãn tính: Vết nứt hậu môn có đáy sâu, gồ lên, nắn chắc, sưng nề, màu nhợt nhạt hoặc màu xám, đáy của ổ loét có màu trắng bẩn. 

Nguyên nhân gây ra nứt kẽ hậu môn 

Nguyên nhân chủ yếu gây ra nứt kẽ hậu môn là có liên quan đến hệ tiêu hoá, do phân cứng và kích thước lớn dẫn đến táo bón. Khi người bệnh có gắng rặn đẩy phân ra ngoài, làm rách lớp da ở hậu môn. 

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác gây ra tình trạng này đó là:

• Viêm loét đại tràng, bệnh Crohn (có liên quan đến viêm đường ruột), viêm xơ cơ thắt trong hậu môn.
• Do vệ sinh vùng hậu môn không đúng cách, hoặc giấy vệ sinh quá cứng làm tổn thương hậu môn.
• Do quá trình sinh đẻ của phụ nữ.
• Do quá trình điều trị bệnh trĩ hoặc từng cắt trĩ.
• Bị bệnh tiêu chảy kéo dài mà không chữa trị dứt điểm, đi đại tiện quá nhiều dẫn đến tổn thương vòng cơ hậu môn.
• Có thể do quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc mắc các bệnh giang mai, herpes.
• Do cơ địa người bệnh có cấu tạo vòng hậu môn nhỏ.

Dấu hiệu nứt kẽ hậu môn bao gồm:

• Đau hậu môn dữ dội, cảm giác nóng rát trong và sau khi đi đại tiện, tình trạng đau rát này có thể kéo dài đến vài giờ. Đau đớn khiến cho người bệnh sợ đi đại tiện, mất ngủ, mệt mỏi, xanh xao… ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.
• Người bệnh thấy xuất hiện máu đỏ tươi dính trên phân hoặc trên giấy vệ sinh.
• Dấu hiệu ngứa ngáy, khó chịu quanh hậu môn.
• Người bệnh thấy xuất hiện một vết rạch trên da quanh hậu môn.
• Có thể có da thừa và nhú hậu môn phì đại gần vị trí vết nứt.

Tuy không phải là một bệnh lý nguy hiểm, nhưng nứt kẽ hậu môn thường gây ra phiền toái, khó khăn cho người bệnh trong sinh hoạt thường ngày. Nếu tình trạng nứt kẽ kéo dài, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm để được điều trị và tư vấn cách chăm sóc, dinh dưỡng tại nhà. 

2. Nứt kẽ hậu môn nên ăn gì?

Khi bị nứt kẽ hậu môn người bệnh nên áp dụng chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp cho quá trình điều trị bệnh nứt kẽ hậu môn được rút ngăn, cải thiện tình trạng bệnh một cách hiệu quả nhất. Ở những trường hợp nhẹ, thay đổi chế độ dinh dưỡng có thể giúp khỏi bệnh. Dưới đây là một số loại thực phẩm mà người bệnh nên ăn hỗ trợ chữa nứt kẽ hậu môn.

Nứt kẽ hậu môn nên ăn gì? Nên ăn thực phẩm giàu chất xơ 

Chất xơ không những cần thiết cho cơ thể mà còn rất tốt cho hệ tiêu hoá. Chất xơ giúp hỗ trợ làm mềm phân, phân huỷ các chất cặn bã, thúc đẩy hoạt động lưu thông diễn ra dễ dàng. Đồng thời, hạn chế được tình trạng táo bón và từ đó nứt kẽ hậu môn sẽ khó xảy ra. Những thực phẩm giàu chất xơ mà người bị nứt kẽ hậu môn đó là:

Trái cây

Trong trái cây tươi có chứa hàm lượng chất xơ, vitamin và khoáng chất rất tốt cho sức khỏe con người, đặc biệt là người bị nứt kẽ hậu môn. Bổ sung các loại trái cây tươi sẽ giúp người bệnh giảm được tình trạng táo bón, phòng ngừa được bệnh thiếu máu và giúp nhanh lành vết thương, hạn chế được tình trạng sưng, viêm rất hiệu quả. 

Bên cạnh đó, thường xuyên ăn các loại trái cây giàu chất xơ sẽ giúp ruột hút nước, làm mềm phân và hạn chế được tình trạng táo bón, giảm đau rát khi đi đại tiện. Các loại trái cây giàu chất xơ có thể kể đến như: quả chuối, táo, lê, dâu tây, bơ…

Ngũ cốc, hạt chứa nhiều chất xơ

Các loại ngũ cốc và hạt đều chứa nhiều chất xơ, protein, vitamin và các chất dinh dưỡng rất tốt cho người bị nứt kẽ hậu môn. Một số loại ngũ cốc, hạt có chứa hàm lượng chất xơ cao như: các loại đậu, hạt chia, yến mạch, hạnh nhân, quinoa…

Rau củ

Rau xanh và các loại củ là một trong những nhóm thực phẩm chứa nhiều chất xơ không thể thiếu đối với người bị nứt kẽ hậu môn. Trong rau xanh, rủ quả tươi ngoài chứa nhiều chất xơ, còn chứa hàm lượng vitamin và khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể.

Rau xanh giúp cho hệ tiêu hoá làm việc tốt hơn, giúp cơ thể tăng sức đề kháng và chống viêm nhiễm hiệu quả. Đồng thời, giúp hạn chế được tình trạng táo bón, làm mềm phân, giúp đường ruột hút nước. Điều này giúp cho người bệnh sẽ đi đại tiện dễ dàng hơn, giảm tình trạng đau rát và tổn thương niêm mạc hậu môn.

Một số loại rau xanh người bị nứt kẽ hậu môn có thể ăn hàng ngày như: rau má, rau mồng tơi, rau dền, rau cải bó xôi, rau cải xoăn, bắp cải, bông cải xanh, cà rốt, củ cải đường, nấm…

Nên ăn thực phẩm giúp nhuận tràng

Phần lớn nguyên nhân gây nứt kẽ hậu môn là do người bệnh bị táo bón, do đó nếu không khắc phục nguyên nhân này thì dễ dẫn đến nứt kẽ hậu môn. Người bị nứt kẽ hậu môn nên chọn những thức ăn giúp nhuận tràng để kích thích bộ phận tiêu hoá khoẻ mạnh, cũng như ngăn chặn được tình trạng táo bón rất tốt. Những thực phẩm giúp nhuận tràng bao gồm:

Rau lá xanh:

Các loại rau lá xanh như rau mồng tơi, rau lang, rau dền xanh, cải bó xôi… là những loại rau giúp hỗ trợ tiêu hoá, kích thích quá trình kết phân ở ruột già, thúc đẩy nhu cầu đi vệ sinh của người bệnh và hạn chế tình trạng táo bón gây nứt kẽ hậu môn.

Khoai lang:

Khoai lang là loại thực phẩm rất quen thuộc với người Việt, chứa nhiều tinh bột, chất xơ tốt cho sức khỏe. Khoai lang có tác dụng giúp người bị nứt kẽ hậu môn giảm tình trạng táo bón, nhuận tràng, giúp phân mềm và giúp cho việc đi đại tiện của người bệnh trở nên dễ dàng. Đồng thời,  không gây tổn thương vùng ống hậu môn, giảm thiểu cơn đau rát khi đại tiện.

Trong khoai lang chứa một số chất dinh dưỡng như các vitamin nhóm B và những loại khoáng chất khác giúp vết thương ở niêm mạc hậu môn mau chóng lành lại và giảm sưng, viêm. Người nứt kẽ hậu môn được khuyên nên ăn khoảng 200g – 500g khoai lang mỗi ngày.

Ngoài ra, người bị nứt kẽ có thể bổ sung thêm một số thực phẩm giúp nhuận tràng khác như: sữa chua, vừng đen, chuối, táo, hạt chia…

Bổ sung nhóm thực phẩm có nhiều chất sắt

Thiếu máu thiếu sắt là một trong những nguyên nhân khiến cho tình trạng nứt kẽ hậu môn khó lành. Người bệnh có thể bổ sung nhóm thực phẩm có chứa nhiều chất sắt và những khoáng chất cần thiết khác để giúp cơ thể sản sinh ra hồng cầu, tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch khỏe hơn.

Việc ăn nhiều thực phẩm chứa sắt sẽ giúp cho người bệnh bổ sung được lượng máu bị thiếu hụt do triệu chứng chảy máu khi đi đại tiện. Người bệnh có thể bổ sung những loại thực phẩm chứa nhiều sắt từ thịt bò, thịt lợn, gan động vật, cá biển…

Nứt kẽ hậu môn nên ăn gì? Ăn ngũ cốc nguyên cám

Ngũ cốc nguyên cám là loại thực phẩm mang đến nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, trong loại thực phẩm này có chứa nhiều chất tốt cho sức khoẻ như chất xơ, vitamin B, kẽm, vitamin E, đồng, chất chống oxy hoá, protein…

Bên cạnh đó, ngũ cốc nguyên cám còn giúp tăng cường hoạt động đường ruột, làm chậm quá trình phân huỷ tinh bột thành glucose và ngăn chặn sự hình thành những cục máu đông nhỏ.

Uống đủ nước mỗi ngày

Ngoài việc bổ sung các loại thực phẩm nói trên, người bị nứt kẽ hậu môn cũng cần uống nhiều nước mỗi ngày bằng nước lọc (ít nhất 2 lít), nước ép rau củ, nước ép trái cây để giúp hệ thống miễn dịch hoạt động tốt, tăng cường hoạt động của nhu động ruột. Đồng thời, giúp tăng cường vitamin cho cơ thể, nhanh chóng giảm sưng viêm tại chỗ, giúp phân thải mềm hơn và đẩy lùi tình trạng nứt kẽ hậu môn hiệu quả. 

3. Nứt kẽ hậu môn kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc cần bổ sung những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe của người bị nứt kẽ hậu môn đã nêu ở phần trên, thì người bệnh cũng cần kiêng một số loại thực phẩm không tốt cho quá trình lành vết thương. Sự kết hợp và điều chỉnh những loại thực phẩm nên ăn và kiêng ăn sẽ giúp cho tình trạng nứt kẽ hậu môn được cải thiện, hạn chế tình trạng tái phát. Dưới đây là những loại thực phẩm mà người nứt kẽ hậu môn không nên ăn:

Thực phẩm cay nóng

Người bị nứt kẽ hậu môn nên kiêng những đồ ăn cay nóng, nhiều ớt, tiêu, gừng… vì sẽ có hại cho hệ tiêu hóa, khiến quá trình đi đại tiện trở nên khó khăn hơn và có thể gây nóng rát khó chịu ở hậu môn. Không những vậy, những thực phẩm chứa nhiều ớt tiêu còn có thể gây nóng trong khiến cho vết nứt ở hậu môn rách sâu hơn, lở loét ở hậu môn không thể lành được, thậm chí còn chuyển biến nghiêm trọng hơn.

Đồ ăn quá nhiều dầu mỡ, quá mặn

Những đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ sẽ khiến tình trạng nứt kẽ hậu môn trở nên trầm trọng hơn. Còn các thức ăn quá mặn dễ hút nước khiến cơ thể thiếu nước và có thể làm cho phân trở nên khô cứng hơn. Do đó, người bị nứt kẽ hậu môn nên kiêng ăn những thực phẩm này, hãy giảm muối và dầu mỡ trong chế độ ăn hàng ngày để giúp hỗ trợ điều trị nứt kẽ hậu môn hiệu quả hơn.

Đồ uống có ga và chất kích thích

Đồ uống có ga và đồ uống chứa chất kích thích như rượu, bia, nước ngọt… đều không tốt cho người bị nứt kẽ hậu môn. Nếu sử dụng các đồ uống này sẽ gây kích thích cho hệ tiêu hóa, gây ra tình trạng đầy bụng, đầy hơi dẫn đến tình trạng đại tiện khó, khiến bệnh nứt kẽ hậu môn thêm trầm trọng hơn. Chính vì vậy, nếu muốn điều trị hết nứt kẽ hậu môn thì người bệnh nên tránh sử dụng các đồ uống này.

4. Một số giải pháp hỗ trợ điều trị nứt kẽ hậu môn

Như đã nói ở phần trên, chế độ ăn uống hàng ngày sẽ giúp hỗ trợ điều trị nứt kẽ hậu môn hiệu quả tại nhà. Tuy nhiên, quá trình điều trị sẽ rút ngắn hơn và không lo tình trạng tái phát, người bệnh cần thực hiện một số giải pháp giúp ích cho quá trình điều trị như sau:

• Tập thể dục thường xuyên bằng các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội.
• Vệ sinh hậu môn sạch sẽ thường xuyên bằng nước ấm pha loãng với muối.
• Tránh tình trạng rặn quá mạnh và ngồi lâu khi đi đại tiện giúp giảm áp lực lên hậu môn và giúp vết thương mau lành hơn.
• Tránh ngồi quá lâu một tư thế, tránh mang vác nặng để gây áp lực lên hậu môn.
• Tuy nứt kẽ hậu môn khiến cho người bệnh đau đớn, khó chịu nhưng hãy giữ tinh thần lạc quan, thoải mái, tránh stress.
• Người bệnh nên tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra sự hồi phục của vết nứt.

Bài viết trên đã chia sẻ về vấn đề nứt kẽ hậu môn nên ăn gì và kiêng ăn gì. Hy vọng rằng, qua bài viết bạn đọc có thể lựa chọn cho mình được những thực phẩm phù hợp, giúp cho tình trạng nứt kẽ hậu môn được đẩy lùi nhanh chóng. 

XEM VIDEO: TS.NGUYỄN DUY NHỨT – NGƯỜI THẮP SÁNG HY VỌNG CHO BỆNH NHÂN UNG THƯ