Ung thư phổi di căn – Những điều bạn không nên bỏ qua

Ung thư phổi di căn là khi các tế bào ung thư lan rộng từ nơi nó xuất hiện đầu tiên sang các bộ phận khác của cơ thể. Cũng là giai đoạn nguy hiểm và khó khăn trong quá trình điều trị. Trong bài viết này, GHV KSol sẽ cung cấp những thông tin cần biết về ung thư phổi di căn để bạn đọc hiểu rõ hơn về căn bệnh này. 

XEM THÊM:

• Hành trình gần 6 năm chiến đấu để sống khỏe với bệnh ung thư phổi di căn
• Tầm soát ung thư phổi – Phương pháp hiệu quả phát hiện sớm ung thư
• Chế độ ăn cho người ung thư phổi giai đoạn cuối 

1. Ung thư phổi di căn là gì?

Ung thư phổi là căn bệnh xuất hiện khối u ác tính trong các mô phổi qua sự tăng sinh tế bào không thể kiểm soát. Trong trường hợp, bệnh nhân bị bệnh ung thư phổi không được điều trị sớm và đúng phương pháp thì sự tăng trưởng tế bào này có thể lan ra ngoài phổi đến các mô hoặc cơ quan khác của cơ thể. Quá trình này được gọi là di căn.

Ung thư phổi di căn là hiện tượng các tế bào ung thư có khả năng tách khỏi khối ung thư trong phổi chính và xâm nhập vào máu, di chuyển theo vòng tuần hoàn máu để gây khối ung thư mới ở các bộ phận khác trong cơ thể.

Ung thư phổi di căn có 2 loại là: ung thư phổi tế bào nhỏ di căn và ung thư phổi không phải tế bào nhỏ di căn. Trong đó ung thư phổi tế bào nhỏ có thời gian di căn nhanh hơn so với ung thư phổi không phải tế bào nhỏ. Đây cũng là lý do khiến ung thư tế bào nhỏ nguy hiểm và gây biến chứng nhanh hơn nhiều so với ung thư không phải tế bào nhỏ.

Ung thư phổi di căn thường xuất hiện khi bệnh ung thư phổi đã ở giai đoạn nặng đó là cuối giai đoạn 3 đến giai đoạn 4. Ở giai đoạn di căn các tế bào ung thư phổi đã di căn quá xa với kích thước khối u ác tính lớn dần theo từng ngày. Với diễn tiến phức tạp, ung thư phổi di căn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đồng thời gây đe dọa đến tính mạng bệnh nhân.

2. Nguyên nhân ung thư phổi di căn

Ung thư phổi di căn theo 2 cách chủ yếu là tế bào ung thư trực tiếp đi vào mô bình thường gần đó hoặc tế bào ung thư tách ra khỏi khối u chính sau đó đi qua hệ thống máu và hệ bạch huyết trong cơ thể.

Di chuyển và phát triển tại mô lân cận

Khối u phổi có thể đi vào các mô bình thường xung quanh nó và tiếp tục phát triển tại vị trí mới. Khi đó, các tế bào ung thư chặn toàn bộ mạch máu nhỏ có trong khu vực mô đó. Sự tắc nghẽn này đã làm giảm lượng máu và oxy cung cấp cho mô khỏe mạnh, dần dần các mô đó sẽ chết và tế bào ung thư phổi ngày càng sẽ lan rộng hơn ra nhiều mô khác nữa trong cơ thể.

Đi qua hệ thống máu và hệ bạch huyết

Khi các tế bào tách ra từ một khối u nguyên phát, chúng lây lan qua máu hoặc hạch bạch huyết. Theo các nhà khoa học, các tế bào ung thư thường tiết ra một chất được gọi là exosome giúp kích thích các tế bào ác tính di chuyển. Khi đó, các tế bào ung thư phổi sẽ di chuyển qua dòng máu và dính vào một mạch máu nhỏ bất kỳ nào đó, và tiếp tục di chuyển tới mô mà mạch máu đi qua. Cuối cùng, chúng sẽ phát triển và tạo thành một khối u tại vị trí mới ở các cơ quan khác trong cơ thể người bệnh.

3. Ung thư phổi di căn đến các bộ phận nào?

Theo vòng tuần hoàn máu trong cơ thể, bệnh ung thư phổi có thể di căn tới bất cứ nơi nào nó muốn trong cơ thể bệnh nhân. Tuy nhiên, có 5 cơ quan mà ung thư phổi thường di can đến đó là hạch bạch huyết, gan, xương, tuyến thượng thận và não. Một số ít trường hợp ung thư phổi di căn đến các bộ phận khác như: dạ dày, ruột non, ruột già, mắt, da, tuyến tuỵ, di căn màng phổi, thậm chí là di căn gây ung thư vú. 

Dưới đây chúng tôi sẽ đề cập đến ung thư phổi di căn đến 5 cơ quan thường gặp nhất. Tùy theo từng vị trí di căn khác nhau mà ung thư phổi sẽ có các triệu chứng, dấu hiệu nhận biết khác nhau. Cụ thể như sau:

3.1. Ung thư phổi di căn lên các hạch bạch huyết

Hạch bạch huyết là vị trí đầu tiên mà ung thư phổi dễ di căn nhất và cũng là mức độ di căn nhẹ nhất trong các loại ung thư phổi.

Trong tất cả các giai đoạn phát triển của bệnh ung thư phổi (trừ ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1) đều có thể xảy ra ung thư phổi di căn lên các hạch bạch huyết. Có rất ít dấu hiệu để nhận biết khi nào ung thư phổi di căn đến các hạch bạch huyết. Một số ít triệu chứng có thể xảy ra bao gồm:

• Phát hiện khối u lồi lên ở vùng cổ hoặc nách, cổ có dấu hiệu hơi sưng.
• Có cảm giác khó thở, những triệu chứng này ban đầu ít xuất hiện hoặc xuất hiện không thường xuyên khiến người bệnh chủ quan không để ý.
• Giọng nói người bệnh có thể khàn hơn do sự sưng lên của các hạch bạch huyết.

Phương pháp điều trị: Đây là giai đoạn bệnh còn nhẹ nên có thể dùng phương pháp điều trị chính là phẫu thuật cắt bỏ các hạch bạch huyết (khi tế bào ung thư nằm gần khối u chính) hoặc xạ trị, hóa trị tùy theo vị trí tế bào ung thư đã di căn.

3.2. Ung thư phổi di căn đến tuyến thượng thận

Tuyến thượng thận là một tuyến nhỏ nằm ở trên thận, có vai trò trong việc sản xuất hormone điều hòa cơ thể như: điều hòa đường huyết, lượng muối khoáng và điều hòa các hormone sinh dục.

Ung thư phổi có thể di căn và gây bệnh ở tuyến thượng thận nhưng tỉ lệ này ít hơn so với các loại ung thư phổi di căn khác (chiếm khoảng 8 – 10% các trường hợp). Ung thư phổi di căn tuyến thượng thận thường không có triệu chứng nào bất thường. Bệnh chỉ được phát hiện tình cờ khi người bệnh thực hiện các xét nghiệm kiểm tra ung thư bằng chẩn đoán hình ảnh.

Phương pháp điều trị: Ung thư phổi di căn tuyến thượng thận điều trị bằng phương pháp xạ trị kết hợp hóa trị. Bên cạnh đó, có những trường hợp người bệnh có thể dùng phẫu thuật để loại bỏ khối u, cắt bỏ khi tế bào ung thư phổi mới di căn đến một vài điểm trên tuyến thượng thận, nhờ đó giúp người bệnh kéo dài thời gian sống hơn.

3.3. Ung thư phổi di căn gan

Ung thư phổi di căn gan là loại di căn âm thầm nhất nhưng lại diễn biến với tốc độ nhanh nhất trong các loại ung thư phổi di căn. Mặc dù là ở giai đoạn bệnh quá nặng, thời gian sống sót của bệnh nhân ít (trung bình chỉ khoảng 8 tháng) nhưng ung thư phổi di căn gan không có triệu chứng nào rõ rệt để người bệnh nhận biết chính xác. Một số các dấu hiệu nhỏ sau đây có thể nhận biết nhưng dễ làm người bệnh bị nhầm lẫn sang các loại bệnh khác như:

• Bị đau xương sườn dưới bên phải do khối u làm ảnh hưởng đến túi mật, ống mật.
• Có dấu hiệu da vàng, lòng trắng mắt cũng có thể chuyển sang màu vàng.
• Có cảm giác chán ăn, buồn nôn, cơ thể bị sụt cân nhưng không rõ lý do.
• Nước tiểu có màu sẫm.
• Bụng chướng to.

Các xét nghiệm chẩn đoán giúp phát hiện ung thư phổi di căn lên gan như siêu âm bụng, chụp CT bụng hoặc quét PET.

Phương pháp điều trị: Người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị như:

• Thủ thuật thuyên tắc: Phương pháp này có cơ chế tiêm các chất trực tiếp vào động mạch ở gan để ngăn chặn hoặc giảm lưu lượng máu đến nuôi các khối u ở gan. Từ đó tiêu diệt và hạn chế quá trình phát triển của các tế bào ung thư ở đây. Thủ thuật thuyên tắc là liệu pháp được áp dụng phổ biến trong điều trị cho bệnh nhân ung thư gan.
• Liệu pháp miễn dịch: Liệu pháp này nhằm kích thích hệ miễn dịch của cơ thể người bệnh phát hiện và chống lại tế bào ung thư di căn bằng các liệu pháp miễn dịch tự động, điều hòa miễn dịch hoặc dùng thuốc ức chế chốt kiểm soát miễn dịch.

3.4. Ung thư phổi di căn lên xương

Theo thống kê, có khoảng 30% – 40% bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối đều bị di căn đến xương. Đặc biệt là di căn đến cột sống, xuất hiện nhiều ở đốt sống vùng ngực và bụng dưới; xương trên của cánh tay và chân; vùng xương chậu.

Ung thư phổi di căn xương có các biểu hiện như:

• Người bệnh bị đau đớn, các cơn đau bắt đầu từ cảm giác như bị kéo hoặc căng cơ, sau đó tiến triển thành cơn đau dữ dội hơn.
• Biểu hiện xương yếu, dễ bị gãy dù không vận động mạnh.
• Các khối u phát triển lớn gây áp lực lên cột sống khiến người bệnh có cảm giác mất sức lực hoặc ngứa ran ở chân, khó đi lại.
• Có thể gây tình trạng liệt nửa người nếu khối u chèn ép vào các dây thần kinh trung ương ở cột sống.

Xét nghiệm chẩn đoán ung thư phổi di căn gan bao gồm: quét xương, chụp PET, CT hoặc MRI giúp phát hiện sớm và chính xác nhất bệnh ung thư phổi di căn xương.

Phương pháp điều trị: Bác sĩ sẽ dùng thuốc giảm đau giúp giảm bớt các cơn đau đớn toàn thân, xạ trị kết hợp hóa trị nhằm tiêu diệt và kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư, hoặc phẫu thuật cố định xương trong trường hợp xương bị chệch hoặc gãy.

3.5. Ung thư phổi di căn lên não

Các báo cáo cho thấy, có tới hơn 40% số trường hợp bị ung thư phổi sẽ phát triển và di căn tới não. Cả 2 loại ung thư phổi di căn tế bào nhỏ và ung thư phổi di căn không tế bào nhỏ đều có khả năng di căn lên não bộ. Trong đó, ung thư phổi tế bào nhỏ có thể di căn nhanh chóng lên não hơn trước khi người bệnh phát hiện các triệu chứng và đi thăm khám.

Các triệu chứng thường gặp ở bệnh ung thư phổi di căn lên não như:

• Người bệnh thấy xuất hiện các cơn đau đầu tăng dần về cả thời gian kéo dài, mức độ đau và số lần xuất hiện. Càng ở giai đoạn nặng thì các cơn đau càng nặng nề hơn.
• Thị lực bị giảm, khó nhìn và không nhìn được xa.
• Trí nhớ giảm và có thể xảy ra mất trí nhớ tạm thời.
• Các động tác trong sinh hoạt hàng ngày thực hiện khó khăn hơn khi khối u phát triển to và chèn vào các dây thần kinh.
• Cảm giác mệt mỏi kéo dài, sụt cân nhanh chóng nhưng không rõ nguyên nhân.
• Người bệnh có thể bị tâm thần thậm chí là động kinh, co giật hoặc bị liệt nửa người nếu các khối u có kích thước quá lớn chèn ép mạnh vào dây thần kinh và não.

Ung thư phổi di căn lên não có khả năng gây phá hủy mô não, làm cho tế bào não bị viêm và sưng gây áp lực lên các cấu trúc khác trong não. Điều này khiến các vận động, nhận thức cũng như sức khỏe của người bệnh chuyển biến xấu, dễ gây tử vong trong thời gian rất ngắn. Có khoảng 1/3 số bệnh nhân ung thư phổi di căn não không có biểu hiện gì ở giai đoạn đầu.

Các bác sĩ thường dùng phương pháp chụp CT cắt lớp, chụp MRI não để chẩn đoán chính xác nhất căn bệnh này.

Phương pháp điều trị ung thư phổi di căn não nhằm hướng đến mục tiêu giảm bớt mức độ bệnh, giảm các triệu chứng đau đớn cho bệnh nhân và cố gắng kiểm soát tình trạng bệnh nhưng không thể chữa khỏi được căn bệnh này. Các bác sĩ có thể sử dụng thuốc nhóm steroid để giảm sưng, viêm, thuốc giảm đau và thuốc chống động kinh dùng để kiểm soát các cơn đau đầu và co giật của bệnh nhân. Bên cạnh đó, phương pháp xạ trị cũng mang lại hiệu quả trong việc giảm triệu chứng cho một số người bệnh khi bị di căn lên não.

4. Ung thư phổi di căn sống được bao lâu?

Ung thư phổi có khả năng di căn đến nhiều cơ quan trong cơ thể như đã đề cập ở phần trên. Trong đó não và xương là hai cơ quan thường gặp trong di căn ung thư phổi nặng nề nhất. Khi đã di căn sang cơ quan khác thì tỷ lệ sống sót của bệnh nhân rất thấp. Tỷ lệ này sẽ càng thấp khi khối u di căn não. Bởi vậy, ung thư phổi sống được bao lâu còn phụ thuộc vào ung thư đó di căn cơ quan nào.

Ngoại trừ bệnh ung thư phổi di căn đến các hạch bạch huyết (tỷ lệ người bệnh sống được sau 5 năm chiếm gần 60%) thì ở các loại bệnh ung thư phổi di căn còn lại, tỷ lệ sống sót của người bệnh sau 5 năm (tính từ thời điểm phát hiện bệnh) chỉ chiếm khoảng 2% và có thời gian sống trung bình là 8 tháng. Con số này cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp bệnh nhân:

• Với bệnh nhân điều trị đúng đủ theo phác đồ bác sĩ đưa ra và đáp ứng điều trị tốt, tiên lượng sống khoảng từ 6 – 12 tháng.
• Với bệnh nhân không chữa trị hoặc không thể chữa trị thì tiên lượng sống chỉ kéo dài khoảng từ 2 – 4 tháng.

5. Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian sống của người bệnh Ung thư phổi

Các một số yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến thời gian sống của người bệnh ung thư phổi. Bao gồm:

Về cơ địa, sinh lý, thói quen

• Giới tính: Theo các nghiên cứu về ung thư phổi, nữ giới thường có tỷ lệ sống trên 5 năm cao hơn nam giới, tỷ lệ sống trên 5 năm ở nam giới khoảng 15% còn ở nữ giới khoảng 20%.
• Chủng tộc : Tỷ lệ sống sót của người da trắng và châu Á là cao hơn
• Phương pháp điều trị: Phương pháp điều trị cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ sống của người bị ung thư phổi di căn. Dựa vào thể trạng và giai đoạn bệnh mà bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị thích hợp cho từng người bệnh.
• Tâm lý: Tâm lý được xem là yếu tố quan trọng quyết định tỷ lệ sống của người bệnh ung thư nói chung và người bị ung thư phổi di căn nói riêng. Bệnh nhân cần luôn giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, trân quý khoảng thời gian hiện tại, nghĩ đến những điều tốt đẹp để chống chọi với bệnh tật được tốt nhất.
• Hút thuốc: Nếu người bệnh tiếp tục hút thuốc sau khi chẩn đoán ung thư phổi sẽ làm giảm tỷ lệ sống sót và có thể làm tăng tác dụng phụ của các phương pháp điều trị ung thư phổi.

Về bệnh lý

• Mắc các bệnh khác: Những người mắc các bệnh lý mãn tính, nghiêm trọng khác như: bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tiểu đường, suy tim, đái tháo đường… thường có tỉ lệ sống sót thấp hơn những người không gặp vấn đề sức khỏe như vậy.
• Các biến chứng của ung thư phổi: Bệnh ung thư phổi thường để lại rất nhiều biến chứng đến từ chính khối u hoặc trong quá trình điều trị bệnh. Trong đó có một số biến chứng sẽ làm giảm tỉ lệ sống sót của bệnh nhân.

6. Biện pháp đối phó với ung thư phổi di căn

Hầu hết các bệnh nhân ung thư phổi di căn rất khó có thể điều trị khỏi được, việc điều trị lúc này chỉ nhằm mục đích chính là kiểm soát triệu chứng đau đớn và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bệnh nhân và người thân nên trao đổi thật kỹ với bác sĩ điều trị để có biện pháp chữa trị và chăm sóc người bệnh thích hợp.

Kiểm soát cảm xúc người bệnh

Thông thường khi đối diện với sự thật rằng mình bị ung thư phổi di căn, nhiều người bệnh sẽ trải qua rất nhiều cảm xúc tiêu cực như: hoang mang, lo lắng, bối rối, đau buồn và tức giận. Bởi vậy, để giúp bệnh nhân ung thư phổi di căn kiểm soát được cảm xúc, bạn có thể tham khảo một số biện pháp dưới đây như:

• Tìm kiếm sự hỗ trợ từ phía bạn bè và gia đình.
• Chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân đối với mọi người xung quanh để giải tỏa tâm lý áp lực, nỗi lo lắng trong cuộc sống và bệnh tật.
• Người bệnh có thể thư giãn tinh thần bằng cách đi dạo, xem phim, nghe nhạc, đọc truyện.

Trao đổi với bác sĩ để lựa chọn phương pháp điều trị ung thư phổi di căn

Điều trị ung thư phổi di căn thường tập trung vào việc kiểm soát sự phát triển tế bào ung thư và làm giảm triệu chứng. Nếu tế bào ung thư phổi đã lan rộng thì rất khó có thể loại bỏ hoàn toàn chúng ra khỏi cơ thể.

Lựa chọn các phương pháp điều trị ung thư phổi di căn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, có thể kể đến như:

• Loại ung thư phổi là tế bào nhỏ hay không tế bào nhỏ.
• Vị trí khối u ung thư phổi di căn.
• Phương pháp điều trị đã được thực hiện trước đây.
• Tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân như thế nào.

Các phương pháp điều trị phù hợp đối với bệnh nhân trong giai đoạn này có thể là:

• Phương pháp hóa trị hoặc liệu pháp sinh học.
• Phương pháp xạ trị thường được lựa chọn cho đối tượng bệnh nhân ung thư phổi đã di căn tới xương hoặc khi xương có nguy cơ bị gãy.
• Điều trị bằng laser.
• Một số loại thuốc điều trị triệu chứng cho bệnh nhân như: thuốc giảm đau, nhóm thuốc steroid, thuốc giãn cơ.

Như vậy, gia đình nên trao đổi ý kiến kỹ với các bác sĩ điều trị để có thể tìm ra phương pháp điều trị thích hợp nhất cho bệnh nhân dựa trên các yếu tố như: sức khỏe tổng thể của người bệnh, khả năng đáp ứng điều trị của các phương pháp.

Trên đây là những kiến thức chi tiết về bệnh ung thư phổi di căn. Hy vọng rằng qua bài viết, bạn đọc đã hiểu hơn về căn bệnh nguy hiểm đã ở giai đoạn di căn này. Nếu cần hỗ trợ thêm về sức khỏe ung bướu, hãy liên hệ tới tổng đài miễn cước 18006808 để gặp Dược sĩ tư vấn. 

Mách bạn: Để phòng ngừa ung thư di căn và hạn chế tác dụng phụ hóa xạ trị ung thư các chuyên gia đầu ngành khuyên bệnh nhân nên dùng sản phẩm GHV KSOL vì trong GHV KSOL có chứa thành phần Fucoidan sulfate hóa cao, phân tử lượng thấp giúp tăng sức đề kháng, tăng cường miễn dịch, phòng và hỗ trợ điều trị ung thư, giảm tác dụng phụ của hóa xạ trị hiệu quả. Đây là thành tựu khoa học tiến bộ vượt bậc của Việt Nam trong cuộc chiến phòng chống các bệnh về ung bướu và giảm tác dụng phụ sau hóa xạ trị.

XEM VIDEO: VTV2 HÀNH TRÌNH CÙNG BẠN SỐ 19 – NGƯỜI TRUYỀN LỬA NIỀM TIN