Viêm loét dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và chế độ dinh dưỡng

Viêm loét dạ dày là căn bệnh phổ biến nhiều người gặp phải hiện nay. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày mà còn dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Để hiểu rõ hơn về bệnh viêm loét dạ dày, GHV KSol mời bạn tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

XEM THÊM:

• Dấu hiệu ung thư dạ dày bạn không nên bỏ qua
• Chảy máu dạ dày: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả
• Giải đáp từ chuyên gia: Xuất huyết dạ dày có phải mổ không?

1. Viêm loét dạ dày là gì?

Viêm loét dạ dày là tổn thương gây viêm và loét trên niêm mạc dạ dày. Những tổn thương này xảy ra khi lớp niêm mạc bảo vệ cuối cùng của dạ dày bị bào mòn, làm cho lớp mô bên dưới bị lộ ra. Bệnh viêm loét dạ dày có thể gây ra tình trạng xuất huyết tiêu hoá nếu ổ loét lớn, chảy máu. Trong trường hợp bệnh nhân không phát hiện sớm và điều trị kịp thời biến chứng xuất huyết tiêu hoá thì có thể dẫn đến tử vong do mất nhiều máu.

Viêm loét dạ dày có thể gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở người già – chiếm tỷ lệ 60% trong tổng số các trường hợp bị viêm loét dạ dày. 

Viêm loét dạ dày có thể chia thành 2 thể đó là cấp tính và mãn tính:

• Thể cấp tính: Người bệnh thường có những cơn đau thượng vị dữ dội, đau từng cơn ngắt quãng. Có biểu hiện sưng, viêm cấp tính ở lớp niêm mạc dạ dày.
• Thể mãn tính: Nguyên nhân dẫn tới mãn tính là do dư thừa axit dạ dày và hiện tượng nhiễm trùng, hệ quả là tạo ra những tổn thương lan toả và khu trú một khu vực ở niêm mạc dạ dày. Tình trạng này nếu để kéo dài sẽ dẫn đến viêm teo niêm mạc và phá huỷ cấu trúc dạ dày.

Xem thêm >>> Ung thư dạ dày di căn có chữa được không?

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm loét dạ dày

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra viêm loét dạ dày, có một số nguyên nhân chủ yếu đó là:

• Vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori): Vi khuẩn HP sau khi xâm nhập sẽ sinh sống và phát triển tại lớp nhầy ở niêm mạc dạ dày người. Chúng tiết ra độc tố làm mất khả năng chống lại acid của niêm mạc. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm dạ dày mãn tính, tiến triển thành loét dạ dày hoặc ung thư dạ dày.
• Thường xuyên sử dụng các loại thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc giảm đau và kháng viêm khi sử dụng lâu dài sẽ ức chế các chất bảo vệ niêm mạc dạ dày, gây đau và viêm loét dạ dày tá tràng.
• Căng thẳng, stress: Thường xuyên căng thẳng, buồn phiền, tức giận, sợ hãi, lo lắng sẽ khiến cơ thể mất cân bằng chức năng cho dạ dày. Đồng thời làm dịch vị dạ dày tăng tiết, lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày bị tổn thương gây viêm loét dạ dày. 
• Do thói quen ăn uống và sinh hoạt: Chế độ ăn uống thiếu khoa học, ăn không đúng bữa, không điều độ, ăn quá no hoặc quá đói, uống nhiều bia rượu… là nguyên nhân dẫn đến hoạt động co bóp của dạ dày bị ảnh hưởng, dịch vị dạ dày tăng tiết, lớp bảo vệ niêm mạc bị tổn thương. Theo đó dẫn đến viêm dạ dày và gây ra loét dạ dày.
• Một số nguyên nhân khác như di truyền, hoá chất, các nguyên nhân tự miễn…

3. Triệu chứng bệnh viêm loét dạ dày

Dưới đây là một số triệu chứng điển hình giúp bạn nhận biết ra bệnh viêm loét dạ dày:

• Đau vùng thượng vị: Đau vùng thượng vị (vùng trên rốn) là một trong các dấu hiệu chính của bệnh viêm loét dạ dày. Nếu viêm loét dạ dày tá tràng thì cơn đau thường xuất hiện vào lúc đói hoặc lúc sau ăn khoảng 2 -3 tiếng, có thể đau vào lúc nửa đêm về sáng, lan ra đau lưng. Cơn đau xuất hiện âm ỉ, đau tức bụng hoặc đau quặn từng cơn. Do đó, bạn cần tránh những món ăn có vị chua, cay… đặc biệt là khi bụng đang đói.
• Đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn và nôn: Do dạ dày đã bị tổn thương, kéo theo các hoạt động tiêu hoá nên người bệnh thường thấy xuất hiện các dấu hiệu như: đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn và nôn…
• Ngủ không ngon giấc, mất ngủ: Cảm giác ngủ không ngon giấc hoặc mất ngủ do bụng bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu hay do đau bụng đó lúc nửa đêm về sáng.
• Ợ hơi, ợ chua, nóng rát thượng vị: Đây là triệu chứng mà phần lớn người bị viêm loét dạ dày gặp phải trong thời kỳ đầu. 
• Rối loạn tiêu hoá: Do việc tiêu hoá của người bị viêm loét dạ dày không ổn định, thường gặp triệu chứng tiêu chảy hoặc táo bón.

Những triệu chứng kể trên chỉ mang tính chất gợi ý chứ không thể chẩn đoán chính xác bệnh. Do đó, người bệnh nên đến bệnh viện để thực hiện các xét nghiệm kiểm tra và nội soi dạ dày tá tràng để bác sĩ chẩn đoán được chính xác vị trí và mức độ tổn thương của dạ dày.

Xem thêm >>> Chi phí hóa trị ung thư dạ dày là bao nhiêu, có tốn kém không?

4. Viêm loét dạ dày có nguy hiểm không?

Viêm loét dạ dày là bệnh lý không quá nguy hiểm nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, khi người bệnh để kéo dài mà không điều trị hoặc điều trị không đúng cách, có thể đối mặt với biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe doạ tính mạng như:

Xuất huyết dạ dày

Xuất huyết là một trong những biến chứng thường gặp nhất ở người bị viêm loét dạ dày, bởi khi các vết loét kéo dài sẽ khiến niêm mạc dạ dày mỏng đi, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng như: đi ngoài phân đen, mạch đập nhanh, tụt huyết áp, da xanh, nôn ra máu… Trong đó, nôn ra máu là biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần được cấp cứu ngay để giảm mất máu đe dọa đến tính mạng.

Viêm loét dạ dày dẫn đến thủng dạ dày

Viêm loét dạ dày khi kéo dài lâu ngày sẽ khiến các vết loét ăn sâu vào thành dạ dày hoặc thành tá tràng và có thể tạo nên lỗ thủng. Lúc này, người bệnh sẽ bị đau bụng dữ dội, nếu không cấp cứu kịp thời có thể gặp nguy hiểm đến tính mạng.

Viêm loét dạ dày dẫn đến hẹp môn vị

Khi ổ viêm loét dạ dày nằm ở gần môn bị sẽ dẫn đến hẹp môn vị. Tình trạng này khiến có quá trình lưu thông thức ăn hoặc dịch vị từ dạ dày xuống tá tràng bị ách tắc một phần hoặc toàn phần. Nếu gặp phải biến chứng này, người bệnh sẽ thường xuyên bị nặng bụng sau ăn và dễ nôn ra thức ăn của ngày hôm có mùi nồng nặng kèm theo dịch vị. Hẹp môn vị nếu không được điều trị kịp thời có thể khiến người bệnh phải cắt bỏ một phần dạ dày. 

Ung thư dạ dày

Viêm loét dạ dày do vi khuẩn HP gây bào mòn lớp niêm mạc ở dạ dày. Theo thời gian, vi khuẩn này có thể thay đổi tế bào trong dạ dày và gây ra ung thư. Một số biểu hiện nhận biết ung thư dạ dày đó là: đau bụng dai dẳng, chướng bụng, nôn ra máu, đại tiện ra máu, sụt cân bất thường…

5. Các biện pháp chẩn đoán viêm loét dạ dày

Dưới đây là một số biện pháp được sử dụng để chẩn đoán bệnh viêm loét dạ dày:

Chẩn đoán viêm loét dạ dày bằng biện pháp nội soi 

Nội soi là phương pháp cận lâm sàng được sử dụng nhiều nhất vì có khả năng chẩn đoán chính xác nhất. Hình ảnh từ quá trình nội soi dạ dày sẽ giúp bác sĩ quan sát rõ tình trạng niêm mạng và vị trí các vết loét, từ đó đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp và hiệu quả nhất. 

Xét nghiệm máu và phân

Xét nghiệm máu và phân sẽ giúp bác sĩ đánh giá được tình trạng viêm loét dạ dày, đồng thời phát hiện ra các biến chứng nếu có như xuất huyết tiêu hoá. Bên cạnh đó, xét nghiệm này còn giúp đo nồng độ các enzym tiêu hoá trong dạ dày và phát hiện có tồn tại hồng cầu trong phân hay không.

6. Cách điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả

Sau khi có kết quả của các biện pháp chẩn đoán viêm loét dạ dày, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị cho bệnh nhân. 

Điều trị bằng thuốc 

Dựa vào các chẩn đoán, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc điều trị viêm loét dạ dày cho bạn sử dụng. Thông thường, các thuốc điều trị viêm loét dạ dày được sử dụng đó là:

• Thuốc kháng acid: Các loại thuốc kháng acid có thể hỗ trợ làm giảm đau tạm thời bằng cách trung hòa acid dạ dày. Đồng thời, thuốc cũng có thể bảo vệ niêm mạc dạ dày và phòng ngừa các vết loét trở nên trầm trọng hơn. 
• Thuốc tạo màng bọc: Các loại thuốc có tác dụng tạo màng bọc có thể tạo một chất kết dính ở dạ dày để bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi các vết loét. Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng trung hoà acid và hỗ trợ loại bỏ vi khuẩn HP.
• Bismuth subsalicylate: Đây là một loại thuốc không kê đơn, có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày và chống lại vi khuẩn HP. Thuốc được bào chế ở dạng nhai, viên nén, dạng lỏng.
• Thuốc kháng sinh: Các loại thuốc kháng sinh được chỉ định sử dụng ngắn hạn trong 2 tuần để tiêu diệt vi khuẩn HP gây ra viêm loét dạ dày. Tác dụng phụ của các loại kháng sinh có thể dẫn đến buồn nôn, nôn, đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy, chán ăn… Người bệnh sử dụng thuốc kháng sinh cần thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để tránh tình trạng vi khuẩn kháng kháng sinh, khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. 
• Thuốc chẹn H2: Là một chất ức chế acid dạ dày, làm giảm lượng acid dạ dày bằng cách ngăn ngừa sự hoạt động của histamine, giúp giảm đau hiệu quả và phòng ngừa hình thành các vết loét mới.
• Chất ức chế bơm proton: Chất này làm giảm quá trình sản xuất acid và hỗ trợ làm lành vết loét dạ dày. 
• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Thuốc này có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi acid nhưng không ức chế khả năng giải phóng acid dạ dày. 

Khuyến cáo: Các bạn không được tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc điều trị viêm loét dạ dày nào nếu chưa được sự chỉ dẫn cho phép của các bác sĩ chuyên khoa. Do đó, người bệnh nên thăm khám để được chẩn đoán mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Xem thêm >>> Phòng tránh ung thư dạ dày bằng những cách nào

Điều trị bằng phẫu thuật

Phương pháp điều trị phẫu thuật chỉ áp dụng cho các trường hợp khi điều trị bằng thuốc không hiệu quả và có đi kèm thêm các triệu chứng nguy hiểm như: thủng dạ dày, xuất huyết tiêu hoá…

Chữa viêm loét dạ dày bằng cách kết hợp các loại thực phẩm

Các loại thực phẩm có tác dụng tốt trong việc điều trị viêm loét dạ dày, bao gồm:

• Củ nghệ vàng: Tinh bột nghệ vàng kết hợp với mật ong là loại thực phẩm nổi tiếng với công dụng chống viêm, chống loét dạ dày tá tràng và giảm tiết dịch vị.
• Nha đam: Người bệnh sử dụng nước ép nha đam có tác dụng giúp giảm đầy hơi, khó tiêu, nhuận tràng…
• Nghệ đen: Người bệnh có thể sử dụng bột nghệ đen với nước ấm giúp kích thích tiêu hoá, ngăn tiết dịch vị dạ dày…

Tuy là những thực phẩm có tác dụng tốt cho dạ dày, nhưng bạn vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ khi sử dụng để đảm bảo an toàn và không ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh.

Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ

Sau khi đã uống hết thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh viêm loét dạ dày sẽ có những chuyển biến khác nhau tùy thuộc vào chế độ sinh hoạt, cơ địa và tình trạng bệnh. Do đó, để kiểm soát tốt tình trạng bệnh và các định được đúng phương pháp điều trị, người bệnh cần phải tuân thủ đúng lịch tái khám của bác sĩ đã yêu cầu. 

Thông thường, các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc sử dụng trong vòng 2 – 4 tuần và sẽ hẹn bệnh nhân tái khám để xem kết quả sau khi sử dụng đơn thuốc đó. Trong quá trình sử dụng, bệnh nhân tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc, uống sai liều hay huỷ lịch tái khám khi đã thấy triệu chứng thuyên giảm. Đặc biệt, bệnh nhân tuyệt đối không sử dụng lại đơn thuốc hay sử dụng đơn thuốc điều trị viêm loét dạ dày của bệnh nhân khác, điều này có thể dẫn tới phản tác dụng rất nguy hiểm. 

Sau khi đã điều trị ổn định, các bạn vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc thăm khám định kỳ để ngăn ngừa tình trạng bệnh tái phát. 

7. Viêm loét dạ dày có chữa khỏi được không?

Bệnh lý viêm loét dạ dày có thể gây đau đớn, khó chịu nhưng có thể chữa khỏi hoàn toàn. Hầu hết các trường hợp được chữa khỏi thành công bằng các ngưng sử dụng thuốc chống viêm không steroid, loại bỏ vi khuẩn HP và áp dụng các liệu pháp điều trị theo sự chỉ dẫn của các bác sĩ có chuyên môn. 

Mặc dù viêm loét dạ dày có thể chữa khỏi, tuy nhiên điều quan trọng là người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể trở nên trầm trọng hơn và dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như đã đề cập ở phần trên. Để tránh những biến chứng đó ảnh hưởng đến sức khoẻ và tính mạng, người bệnh viêm loét dạ dày nên có kế hoạch cải thiện khoa học, tuân thủ đúng hướng dẫn từ bác sĩ đang điều trị.

8. Chế độ dinh dưỡng dành cho người bị viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày là bệnh lý cần có chế độ ăn uống phù hợp và cần kiêng ăn một số thực phẩm không tốt cho dạ dày. Sau đây là các loại thực phẩm khuyến khích người bệnh nên ăn và không nên ăn:

Thực phẩm nên ăn

• Trứng, sữa: Hai loại thực phẩm này có tác dụng làm đệm trung hòa lượng axit có trong dạ dày. Nên dùng sữa khi còn nóng; trứng nên ăn dưới dạng hấp hoặc nấu cùng cháo, một tuần chỉ nên ăn từ 2 – 3 lần, mỗi lần ăn khoảng 1 – 2 quả.
• Những thực phẩm chứa nhiều đạm dễ tiêu: Có thể kể đến như cá nạc, thịt lợn nạc… và chế biến dưới dạng hấp, luộc, kho để dễ hấp thu.
• Rau củ quả tươi: Nên chọn các loại rau củ non, ưu tiên họ cải như cải bắp, rau cải xanh, củ cải vì rau họ này chứa nhiều vitamin thúc đẩy nhanh lành vết thương đường tiêu hoá. 
• Thức ăn chứa tinh bột ít mùi vị: Các loại thức ăn này có thể kể đến như cơm, bánh mì, khoai lang, cháo…
• Dầu thực vật: Lựa chọn các loại dầu thực vật được chế biến từ các loại hạt như dầu vừng, dầu từ hạt hướng dương, dầu hạt cải, dầu đậu nành…

Thực phẩm không nên ăn

• Người bệnh nên tránh các loại thịt nguội đã chế biến sẵn như: xúc xích, lạp sườn, dăm bông…
• Những loại thức ăn dai, cứng như: sụn, thịt nhiều gân…
• Tránh ăn gia vị chua cay như: ớt, tiêu, giấm tỏi, cà muối, dưa muối…
• Tránh các loại quả có vị chua như: cam, chanh, cóc, xoài xanh, sấu…
• Tránh sử dụng nước uống có ga, chứa cồn và cafein… loại bỏ được những đồ uống này không chỉ tốt cho dạ dày mà còn tốt cho gan và tim mạch.
• Không hút thuốc: Điều này giúp cho người bệnh cải thiện viêm loét dạ dàu và tránh khỏi nguy cơ mắc các bệnh về phổi và bệnh liên quan đến đường hô hấp.

Lưu ý về cách chế biến thức ăn cho người viêm loét dạ dày

• Khi chế biến món ăn, các thực phẩm nên được thái nhỏ, nghiền nát hoặc nấu thật mềm.
• Người bị viêm loét dạ dày nên ăn ngay sau khi nấu xong, không nên để thức ăn quá nguội.

9. Các phòng tránh viêm loét dạ dày

Lựa chọn lối sống và thay đổi thói quen xấu có thể làm giảm nguy cơ phát triển của bệnh viêm loét dạ dày, cụ thể:

• Không nên uống nhiều những loại đồ uống có chứa cồn (mỗi ngày dưới 2 ly).
• Nên hạn chế sử dụng Aspirin, Ibuprofen và naproxen (NSAID)…
• Bạn nên thường xuyên rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn để tránh nguy cơ bị nhiễm trùng.
• Chế biến các món ăn đã được nấu chín một cách hoàn toàn.
• Bạn nên duy trì và thực hiện lối sống lành mạnh bằng việc bỏ hút thuốc lá, chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh bằng cách ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt sẽ giúp cho chúng ta có thể ngăn ngừa bệnh viêm loét dạ dày, đồng thời cải thiện đáng kể tình trạng sức khoẻ của chính mình.

Mách bạn: Để hỗ trợ điều trị các bệnh lý dạ dày tá tràng các chuyên gia sức khỏe của GOLDHEALTH VIỆT NAM khuyên bạn nên sử dụng sản phẩm GHV KSOL vì trong GHV KSOL có chứa thành phần Fucoidan sulfate hóa cao, phân tử lượng thấp được chiết xuất hoàn toàn tự nhiên từ rong nâu, hiệu quả vượt trội so với Fucoidan thông thường, có tác dụng: 

• Hỗ trợ điều trị các vấn đề về viêm loét dạ dày, tá tràng 
• Giúp tăng sức đề kháng, tăng cường miễn dịch hỗ trợ phục hồi sức khỏe, thể lực.
• Giảm tác dụng phụ của hóa xạ trị, thuốc kháng sinh, hóa chất độc hại.
• Hỗ trợ bổ sung các chất chống oxy hóa, hạn chế gốc tự do, dự phòng ung bướu
• Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim, mạch

Đối tượng sử dụng:

• Người mắc các bệnh lý dạ dày, viêm loét dạ dày, tá tràng…

• Người đang và sau quá trình hóa trị, xạ trị hoặc phẫu thuật, sử dụng nhiều kháng sinh, hóa chất.
• Người muốn giảm nguy cơ mắc các bệnh ung bướu, tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng.
• Người có nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.

Đây là thành tựu khoa học tiến bộ vượt bậc của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam trong cuộc chiến phòng chống các bệnh về ung bướu và giảm tác dụng phụ sau hóa xạ trị hỗ trợ điều trị ung thư, mỡ máu cao và dạ dày tá tràng.

Đặt mua GHV KSOL tại đây >>> https://ksol.vn/dat-hang

Qua bài viết trên, GHV KSol đã mang đến những kiến thức tổng quan nhất về bệnh viêm loét dạ dày. Hy vọng rằng với những thông tin trong bài đã mang đến cho bạn đọc những hiểu biết nhất định về tình trạng này. Cải thiện các thói quen không lành mạnh sẽ giúp cơ thể khoẻ hơn, đặc biệt là dạ dày của chúng ta.

XEM VIDEO: Thời sự VTV1 19h 16/05/2017: SX thành công Phức hệ Nano Extra XFGC phòng và hỗ trợ điều trị ung thư