Xạ trị chữa ung thư đại trực tràng

Xạ trị chữa ung thư đại trực tràng là phương pháp điều trị ung thư quan trọng và phổ biến. Vậy trong điều trị ung thư đại tràng, trực tràng, xạ trị có vai trò gì, các tác dụng phụ sau xạ trị người bệnh phải đối mặt và biện pháp giảm tác dụng phụ, nâng cao hiệu quả điều trị. Mời các bạn đọc bài viết dưới đây của GHV KSOLđể có góc nhìn tổng quan nhất.

1.  Xạ trị chữa ung thư đại trực tràng là gì?

Xạ trị là phương pháp điều trị ung thư sử dụng chùm tia có năng lượng cao, thường là tia X-quang để tiêu diệt tế bào ung thư trong đó có ung thư ruột kết.

Loại và liều lượng bức xạ cho mỗi bệnh nhân sẽ được bác sĩ tính toán cẩn thận nhằm mục đích tiêu diệt tế bào ung thư nhiều nhất và gây tổn hại ít nhất đến các tế bào bình thường. Quá trình này sẽ làm ngăn chặn sự phân chia của các tế bào và phá hủy chúng.

2. Các dạng xạ trị được sử dụng trong điều trị ung thư đại trực tràng

• Xạ trị ngoài

Phương pháp này sử dụng thiết bị chiếu xạ từ bên ngoài vào vị trí khối u. Nó rất giống như chụp x-quang nhưng bức xạ mạnh hơn. Tần suất và thời gian điều trị xạ trị phụ thuộc vào mức độ của bệnh và các yếu tố khác. Xạ trị thường được tiến hành 5 ngày/1 tuần và tiến hành trong vài tuần. 

• Xạ trị bên trong

Loại xạ trị này có thể được sử dụng để điều trị một số bệnh ung thư trực tràng.

Đối với điều trị này, một nguồn phóng xạ được đặt bên trong trực tràng của bạn bên cạnh hoặc vào khối u. Điều này cho phép bức xạ đến trực tràng mà không đi qua da và các mô khác của bụng do đó ít có khả năng làm hỏng các mô gần đó.

• Liệu pháp xạ trị Endocavitary

Đối với phương pháp điều trị này, một thiết bị nhỏ giống như quả bóng được đặt qua hậu môn và vào trực tràng để cung cấp bức xạ cường độ cao trong vài phút. Điều này thường được thực hiện trong 4 lần điều trị (hoặc ít hơn), mỗi lần điều trị cách nhau khoảng 2 tuần.

Điều này có thể cho phép một số bệnh nhân, đặc biệt là bệnh nhân cao tuổi tránh được cuộc phẫu thuật lớn và nội soi. Loại điều trị này được sử dụng cho một số bệnh ung thư trực tràng nhỏ.

• Xạ trị thông qua nội soi

Đối với phương pháp điều trị này, một ống được đặt vào trực tràng và ngay vào khối u. Các viên nhỏ chứa chất phóng xạ sau đó được đưa vào ống trong vài phút.

Bức xạ chỉ đi được một quãng đường ngắn, hạn chế tác động có hại lên các mô khỏe mạnh gần đó. Đôi khi nó được sử dụng để điều trị cho những người bị ung thư trực tràng không đủ sức khỏe để phẫu thuật. Điều này có thể được thực hiện một vài lần/ tuần.

3. Mục đích của xạ trị trong điều trị ung thư đại trực tràng

3.1. Trong phẫu thuật

Hỗ trợ điều trị trước và sau phẫu thuật:

• Xạ trị trước phẫu thuật ung thư trực tràng: Mục đích để giảm giai đoạn khối u, tăng hiệu quả phẫu thuật, tăng khả năng bảo tồn cơ thắt hậu môn, giảm nguy cơ tái phát sau mổ
• Xạ trị sau phẫu thuật ung thư đại tràng – trực tràng:  Nhằm giảm nguy cơ tái phát sau mổ.

Hiện nay vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng của việc cải thiện tiên lượng sống của xạ trị trước và sau mổ. Tuy nhiên, xạ trị hỗ trợ (trước hoặc sau mổ) làm giảm rõ rệt tỉ lệ tái phát tại chỗ.

3.2. Xạ trị kết hợp cùng với hóa trị

Sự kết hợp các giữa phương pháp xạ trị và hóa trị ung thư đại tràng – trực tràng này giúp kiểm soát ung thư nếu một người không đủ sức khỏe để phẫu thuật:

• Để giảm bớt các triệu chứng nếu ung thư tiến triển gây tắc nghẽn đường ruột, chảy máu hoặc đau.
• Để giúp điều trị ung thư đã lan sang các khu vực khác, chẳng hạn như xương hoặc não.

3.3. Xạ trị đơn độc

Xạ trị cũng được sử dụng đơn độc cho bệnh nhân không đáp ứng điều kiện sức khỏe thực hiện ca phẫu thuật, hoặc để điều trị cho bệnh nhân bị tái phát ung thư đại tràng. Đối với những bệnh nhân mắc ung thư giai đoạn cuối thì xạ trị còn có vai trò giúp bệnh nhân bớt đau đớn, giảm nhẹ các triệu chứng của ung thư đại tràng và kéo dài sự sống cho người bệnh.

Trong điều trị ung thư đại tràng di căn thì xạ trị ít khi được dùng.

4. Chi phí xạ trị ung thư đại trực tràng

Chi phí xạ trị trong điều trị ung thư đại trực tràng phụ thuộc vào mức độ của bệnh, giai đoạn của bệnh. Nói chung, chi phí xạ trị khá tốn kém và đắt đỏ với số đông mức thu nhập bình quân của mọi người.

Hiện nay, dịch vụ bảo hiểm y tế đã chi trả một phần chi phí xạ trị ung thư đại trực tràng, góp phần giảm nhẹ gánh nặng kinh tế cho nhiều người bệnh, nâng cao hiệu quả điều trị tốt hơn. Do vậy, bạn và gia đình nên tham gia dịch vụ y tế để giảm bớt chi phí điều trị.

5. Tác dụng phụ của xạ trị chữa ung thư đại trực tràng

Nếu bác sĩ đề nghị dùng chiếu xạ điều trị ung thư đại trực tràng, bạn nên trao đổi kỹ lưỡng về các phản ứng phụ có thể xảy ra cũng như các biện pháp hỗ trợ, giảm tác dụng phụ.

Các tác dụng phụ thường thấy nhất khi chiếu tia xạ vào vùng kết tràng (đại tràng) và trực tràng là:

• Gây kích ứng da, giống như viêm da cấp, thường xuất hiện vào ngày thứ  5-10 của xạ trị, người bệnh sẽ đối diện với các triệu chứng như da nhạy cảm, ửng đỏ, ngứa, tróc da, xơ cứng da,…
• Kích thích đại tràng gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đau đớn khi đi cầu, hoặc xuất hiện máu trong phân
• Kích thích bàng quang gây ra tình trạng phải thường xuyên đi tiểu, thấy nóng rát khi tiểu tiện, hoặc có máu trong nước tiểu
• Cảm thấy mệt mỏi (mệt nhọc)
• Các vấn đề về tình dục (vấn đề cương cứng ở nam giới và kích thích âm đạo ở phụ nữ)
• Cảm giác khó nuốt, thiếu nước bọt và mất cảm giác ngon miệng do các tuyến nước bọt đã bị phá hủy nghiêm trọng bởi các tia xạ.

Đa số các tác dụng phụ sẽ giảm bớt sau khi điều trị hoàn tất, tuy nhiên các vấn đề như sự kích thích trực tràng và bàng quang có thể sẽ không biến mất hoàn toàn. Bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ về những tác dụng phụ có thể gặp phải và thông báo ngay nếu có xuất hiện những tác dụng phụ khác để có biện pháp giảm nhẹ nếu cần thiết.

6. Biện pháp giảm tác dụng phụ xạ trị ung thư đại trực tràng

Điều trị ung thư đại trực tràng bằng tia xạ là một chu trình đòi hỏi sự kiên trì cũng như bản thân người bệnh cần khỏe mạnh để dễ dàng tiếp nhận các đợt xạ trị mang lại hiệu quả điều trị tích cực nhất. 

Thực tế là nhiều bệnh nhân trong quá trình điều trị ung thư chỉ tập trung vào điều trị mà chưa chú trọng đến việc hạn chế đến mức thấp nhất tác dụng không mong muốn.

Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy kiệt, sức khỏe ngày càng giảm sút trầm trọng. Nhiều bệnh nhân ung thư chết do suy kiệt trước khi chết vì khối ung thư. Điều này cho thấy cần phải lưu tâm tới việc giảm thiểu tác dụng phụ cho người bệnh.

Bệnh nhân trong quá trình điều trị nên giữ tinh thần lạc quan, kiên trì điều trị theo sự chỉ định của bác sỹ. 

Bài viết trên đây đã chia sẻ về xạ trị chữa ung thư đại trực tràng. Để được tư vấn thêm thông tin hãy liên hệ chuyên gia tư vấn của chúng tôi.