[Lý giải] Bệnh viêm gan B có gây ung thư không?

Bệnh viêm gan B có gây ung thư không là nỗi lo lắng của rất nhiều người bệnh. Viêm gan B có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, đặc biệt là với những người không tiêm vaccine phòng ngừa. Trong bài viết này, các chuyên gia của GHV KSol sẽ làm rõ thắc mắc viêm gan B có gây ung thư không?

XEM THÊM:

• VTV2 – Hành trình cùng bạn số 5: Người phụ nữ vươn lên vì sự sống
• Bật mí bệnh nhân ung thư gan có nên ăn tôm không?
• [Giải đáp] Viêm gan B có đi xuất khẩu Nhật được không?
• Người bệnh ung thư gan nên ăn gì và kiêng gì để đảm bảo sức khỏe?

1. Viêm gan B là bệnh gì?

Viêm gan B là một bệnh lý nhiễm trùng gan phổ biến trên khắp thế giới do vi rút viêm gan B (HBV) gây ra. Viêm gan B có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính và gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Virus viêm gan B (Hepatitis B virus, thường viết tắt là HBV) là một virus có cấu trúc ADN gây ra bệnh viêm gan B. Viêm gan B là một bệnh trong năm loại viêm gan siêu vi bên cạnh các bệnh viêm gan A, C, D và E.

Ở người trưởng thành, hơn 90% trường hợp bị viêm gan virus B diễn biến cấp tính có thể khỏi hoàn toàn, còn lại gần 10% chuyển sang viêm gan mạn tính. Ở trẻ sơ sinh, có tới 90% trường hợp bị viêm gan B trở thành mãn tính, có biểu hiện có thể không được chú ý cho đến khi các biến chứng xảy ra.

Theo ước tính của WHO vào năm 2019 có tới 296 triệu người bệnh đang sống chung với căn bệnh viêm gan B mạn tính, và có 15 triệu ca nhiễm mới mỗi năm. Cũng trong năm 2009, bệnh viêm gan B đã dẫn tới khoảng 820.000 ca tử vong, chủ yếu là do các biến chứng xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan. 

2. Bệnh viêm gan B có lây hay không?

Virus viêm gan B có thể lây truyền từ mẹ sang con sau khi sinh hoặc là lây truyền ngang (tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh. Đặc biệt là trẻ chưa bị bệnh có thể bị lây nhiễm từ trẻ đã bị bệnh trong 5 năm đầu đời. 

Viêm gan B có thể lây lan qua kim tiêm hoặc khi tiếp xúc với các dụng cụ sắc nhọn được sử dụng trong các cơ sở chăm sóc sức khỏe, nơi thực hiện các thủ thuật y tế, phẫu thuật thẩm mỹ, nha khoa, xăm hoặc sử dụng dao cạo có dính máu bị nhiễm bệnh, những người dùng chung kim tiêm chích ma túy. Ngoài ra, viêm gan B còn lây qua đường tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể của người bị nhiễm bệnh, bao gồm các dịch như dịch kinh nguyệt, dịch âm đạo và tinh dịch.

Mặc dù virus viêm gan B có thể tìm thấy trong nước bọt của bệnh nhân nhưng chúng không lây lan khi sử dụng chung các dụng cụ ăn uống, ôm hoặc hôn nhau. Virus cũng không thể lây lan qua đường hắt hơi, ho hoặc cho con bú.

Virus viêm gan B có thể tồn tại ở môi trường bên ngoài cơ thể trong thời gian khoảng 1 tuần. Trong thời gian này, virus viêm gan B có thể xâm nhập vào cơ thể người không được bảo vệ bởi vắc xin. Thời gian ủ bệnh của virus thường dao động từ 1 – 6 tháng, trung bình là trong 75 ngày. Đôi khi các triệu chứng của bệnh nhân bị viêm gan B có thể không xuất hiện trong 3 tháng đầu kể từ khi nhiễm bệnh. Nếu virus không được phát hiện và điều trị kịp thời thì nó có thể tồn tại và phát triển thành viêm gan B mạn tính.

3. Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm gan B?

Bất kỳ ai, độ tuổi nào đều có khả năng mắc viêm gan B. Trong đó, một số nhóm có nguy cơ lây nhiễm virus HBV cao, bao gồm:

• Trẻ sơ sinh có mẹ bị viêm gan B hoặc bị nhiễm HBV(nhưng chưa đến mức bị viêm gan B).
• Nhân viên y tế, người làm trong môi trường y tế. 
• Những người tiêm chích ma túy hoặc sử dụng chung kim tiêm.
• Người sống chung sống cùng với người bị viêm gan B.
• Người quan hệ tình dục với người bị bệnh viêm gan B.
• Những người có quan hệ tình dục với nhiều người.
• Người bị các bệnh gan mạn tính.
• Người sử dụng thuốc tiêm qua tĩnh mạch.
• Bệnh nhân phải chạy thận nhân tạo
• Người trên 60 tuổi bị tiểu đường.
• Người đi du lịch đến các nước có tỷ lệ mắc bệnh viêm gan B cao.
• Người bị nhiễm HIV/AIDS hoặc bệnh viêm gan C.

4. Một số triệu chứng của bệnh viêm gan B là gì?

Đa số người bệnh không gặp bất kỳ triệu chứng nào khi ở khoảng thời gian mới bị nhiễm bệnh. Đến giai đoạn có biểu hiện ra ngoài, người bị bệnh viêm gan B thường có các triệu chứng sau:

• Chán ăn, ăn không ngon, cơ thể mệt mỏi
• Vàng da, vàng mắt.
• Đi tiểu ít, đi tiểu ra nước tiểu sẫm màu.
• Có cảm giác đau tức ở vùng gan.
• Buồn nôn
• Nôn.
• Đi ngoài ra phân nhạt màu.
• Sốt.

Đối với những người trên 60 tuổi hoặc mắc các bệnh lý nền thì có thể gặp nhiều triệu chứng với mức độ nghiêm trọng hơn. 

5. Các phương pháp chẩn đoán viêm gan B như thế nào?

Dựa trên các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể chưa phân biệt bệnh viêm gan B với bệnh viêm gan do các loại virus khác gây ra. Do đó, để đưa ra được kết luận chính sách, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện một trong các xét nghiệm dưới đây:

• HBsAg – Xét nghiệm kháng nguyên bề mặt của viêm gan B 
• HBcAb – Kháng thể lõi của viêm gan B 
• HbsAb – Xét nghiệm kháng thể bề mặt viêm gan B
• Anti-HBc IgM hoặc xét nghiệm Anti-HBc IgG 
• HBeAg – Kháng nguyên E viêm gan B
• HBeAb – Kháng thể E viêm gan B
• ADN Virus viêm gan B 

Ngoài ra, một số xét nghiệm chức năng gan giúp đánh giá được tình trạng viêm gan B hoặc bất kỳ bệnh gan nào khác, bao gồm:

• Xét nghiệm đánh giá chức năng gan và men gan.
• Alanine Aminotransferase (ALT hoặc SGPT) 
• Protein Alpha-Feto (AFP) 
• Các chẩn đoán hình ảnh gan.

6. Những phương pháp điều trị bệnh viêm gan B là gì?

Trong trường hợp nghi ngờ có tiếp xúc hoặc phơi nhiễm với virus viêm gan B, thì cần lập tức đến bệnh viện, các cơ sở y tế. Khi bị phơi nhiễm với virus viêm gan B, tiêm globulin miễn dịch trong vòng 12 giờ sau kể từ khi tiếp xúc với virus có thể giúp bảo vệ cơ thể tránh khỏi nguy cơ bị viêm gan B. Những người chưa tiêm vaccin ngừa viêm gan B cũng cần tiến hành tiêm cùng lúc.

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh viêm gan B cấp tính. Việc điều trị chủ yếu là nhằm mục đích hỗ trợ, bao gồm nghỉ ngơi, uống nhiều nước, kiêng sử dụng rượu bia và cân bằng các chất dinh dưỡng. Quan trọng nhất là tránh sử dụng những loại thuốc chuyển hóa qua gan.

Đối với các bệnh nhân viêm gan B mạn tính cần được điều trị bằng thuốc, bao gồm các thuốc kháng virus. Ở hầu hết người bệnh, điều trị viêm gan B mạn tính không thể loại bỏ hoàn toàn được bệnh viêm gan B mà chỉ ngăn chặn sự nhân lên của virus.

Vì vậy, phần lớn những người được chẩn đoán bị bệnh viêm gan B mạn tính đều phải điều trị lâu dài, đôi khi là suốt đời. Việc điều trị nhằm mục đích làm chậm quá trình tiến triển thành xơ gan, giảm nguy cơ mắc ung thư gan và cải thiện thời gian sống cho người bệnh.

7. Vậy viêm gan B có gây ung thư không?

Nếu để bệnh tiến triển đến viêm gan B mạn tính, không điều trị kịp thời hoặc điều trị sai cách thì có thể xảy ra các biến chứng như là:

• Xơ gan.
• Suy gan.
• Ung thư gan.
• Tử vong.
• Nhiễm viêm gan D.

Trong số các biến chứng lâu dài của viêm gan B thì xơ gan và ung thư gan nguyên phát là những biến chứng gây ra gánh nặng bệnh tật rất lớn. Ung thư gan tiến triển một cách nhanh chóng và thường có tiên lượng xấu. 

Viêm gan B mãn tính diễn biến âm thầm theo thời gian, virus sẽ phá hủy các tế bào gan, gây ra tổn thương gan nghiêm trọng. Từ đó dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan thậm chí là ung thư gan. Phần lớn bệnh nhân có biểu hiện triệu chứng rõ ràng khi đã ở giai đoạn muộn.

Theo các thống kê cho thấy, có đến 70% trường hợp mắc ung thư gan ở Việt Nam là bắt nguồn từ viêm gan B gây ra. Đồng thời viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan lên đến 100 lần.

8. Một số biện pháp phòng ngừa viêm gan B

Theo ước tính của Tổ chức y tế thế giới (WHO) vào năm 2019, nhờ thực hiện tiêm vaccine ngừa viêm gan B mà tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị nhiễm HBV mạn tính đã giảm từ 5% trong giai đoạn tiền vaccine xuống chỉ còn dưới 1%.

Vaccine chủng ngừa viêm gan B là biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm virus viêm gan B. Do đó, tất cả trẻ sơ sinh nên tiêm tiến hành tiêm vaccine viêm gan siêu vi B càng sớm càng tốt ngay từ sau khi sinh. Tiêm đủ 03 liều vaccine sẽ tạo ra nồng độ kháng thể bảo vệ ở hơn 95% trẻ sơ sinh, trẻ em và người thành niên. Kháng thể HBV có thể tồn tại đến 20 năm, tuy nhiên lượng kháng thể này sẽ giảm dần theo thời gian.Đối với người trưởng thành khi xét nghiệm máu nếu kết quả cho thấy kháng thể viêm gan B yếu thì cần tiêm vaccine nhắc lại để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh. 

Ngoài ra, một số biện pháp khác có thể giảm nguy cơ nhiễm HBV đó là:

• Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục. Không quan hệ tình dục với nhiều người. 
• Không tiêm chích ma túy.
• Tiêm phòng viêm gan B đầy đủ trước khi đi tới hoặc du lịch đến khu vực có tỷ lệ mắc bệnh viêm gan B cao.
• Phụ nữ nên thực hiện tiêm phòng vắc xin viêm gan B trước khi mang thai để giảm nguy cơ truyền nhiễm bệnh sang thai nhi.
• Nếu phụ nữ bị nhiễm virus viêm gan B khi đang trong thời gian mang thai thì sẽ có nguy cơ cao truyền virus cho thai nhi Vì vậy, phụ nữ mang thai có nồng độ HBV ADN (tải lượng virus) và/hoặc sự hiện diện của HBeAg cao thì nên tiến hành điều trị dự phòng kháng virus trong thai kỳ để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm HBV cho trẻ.
• Sàng lọc và đảm bảo chất lượng máu hiến tặng cũng như các thành phần khác của máu được sử dụng để truyền cho người bệnh không bị nhiễm virus viêm gan B.
• Thực hành tiêm truyền an toàn, loại bỏ các mũi tiêm đã sử dụng và không đảm bảo an toàn.

Hy vọng bài viết trên đã giải đáp được thắc mắc viêm gan B có gây ung thư không cho các bạn đọc. Nên tiêm vaccine phòng ngừa viêm gan B và điều trị bệnh từ sớm để bảo vệ sức khỏe.

Phòng ngừa ung thư di căn và hạn chế tác dụng phụ hóa xạ trị hỗ trợ điều trị ung thư

Mách bạn: Để phòng ngừa ung thư di căn và hạn chế tác dụng phụ hóa xạ trị hỗ trợ điều trị ung thư các chuyên gia GOLDHEALTH VIỆT NAM khuyên bệnh nhân nên dùng Fucoidan sulfate hóa cao phân tử lượng thấp được chiết xuất hoàn toàn tự nhiên từ rong nâu, hiệu quả vượt trội so với Fucoidan thông thường thường. 

Fucoidan sulfate hóa cao kết hợp với xáo tam phân, tam thất, curcumin nghệ vàng giúp: 

• Bổ sung các chất chống oxy hóa.
• Giúp đào thải các gốc tự do, nâng cao sức đề kháng hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe.
• Giúp giảm tác dụng phụ của hóa chất, thuốc trong quá trình điều trị.
• Hỗ trợ giảm triệu chứng viêm loét dạ dày, tá tràng.

Đối tượng sử dụng:

• Người đang và sau quá trình hóa trị, xạ trị hoặc phẫu thuật, sử dụng nhiều kháng sinh, hóa chất.
• Người muốn giảm nguy cơ mắc các bệnh ung bướu
• Người thể trạng sức khỏe yếu, thường xuyên mệt mỏi, hay ốm vặt khi thay đổi thời tiết, cần tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch
• Người mắc các bệnh lý dạ dày, viêm loét dạ dày, tá tràng…
• Người có nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.

Đây là thành tựu khoa học tiến bộ vượt bậc của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam trong cuộc chiến phòng chống các bệnh về ung bướu và giảm tác dụng phụ sau hóa xạ trị hỗ trợ điều trị ung thư.

XEM VIDEO: Thời sự VTV1 19h 16/05/2017: SX thành công Phức hệ Nano Extra XFGC phòng và hỗ trợ điều trị ung thư